W naszym ostatnim tekście poświęciliśmy kilka słów prostej spółce akcyjnej (dalej jako: PSA), która jest nadal mało znaną, ale bardzo ciekawą alternatywną formą prowadzenia działalności gospodarczej. W tekście tym omówiliśmy charakterystyczne cechy oraz zalety prostych spółek akcyjnych, takie jak brak kapitału zakładowego, niższe wymogi formalne dotyczące procesu emisji akcji, uprawnienia zarządu w zakresie autoryzowanej emisji akcji oraz możliwość wyboru różnych modeli zarządzania spółką. Artykuł ten dostępny jest pod niżej wskazanym linkiem [link].

1. Klub sportowy jako prosta spółka akcyjna.

Prosta spółka akcyjna jako forma prawna prowadzenia działalności gospodarczej, zgodnie z zamysłem prawodawcy, przeznaczona jest do wszelkiego rodzaju przedsięwzięć w każdym prawnie dopuszczalnym celu. Prawodawca wskazywał w uzasadnieniu do przepisów wprowadzających prostą spółkę akcyjną do Kodeksu spółek handlowych (dalej jako: KSH), że dedykowana jest ona przede wszystkim przedsięwzięciom innowacyjnym i nowatorskim. Analiza przepisów dotyczących PSA oraz praktyki funkcjonowania klubów sportowych prowadzą do wniosku, że forma ta może być interesującym pod wieloma względami wyborem dla prowadzenia klubu sportowego. Zanim przejdziemy do korzyści, jakie może przynieść prowadzenie klubu sportowego w formie prostej spółki akcyjnej, trzeba w pierwszej kolejności odpowiedzieć na podstawowe pytanie: czy klub sportowy, w rozumieniu ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (dalej jako: Ustawa o sporcie), może funkcjonować w formie prostej spółki akcyjnej?

Odpowiedź na wskazane pytanie jest twierdząca, jednakże z pewnym zastrzeżeniem. Zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 Ustawy o sporcie działalność sportowa prowadzona jest w formie klubu sportowego. Następnie art. 3 ust. 2 wskazuje, że kluby sportowe funkcjonują jako osoby prawne. Prosta spółka akcyjna jako spółka kapitałowa, zgodnie z treścią art. 12 KSH, od momentu wpisu do rejestru przedsiębiorców posiada pełną osobowość prawną i staje się samodzielnym podmiotem praw i obowiązków, czyli jest osobą prawną. Oznacza to, że spełniony zostaje wymóg wskazany w art. 3 ust. 2 Ustawy o sporcie. Na tej podstawie stwierdzić można, że klub sportowy może działać i funkcjonować w obrocie jako prosta spółka akcyjna.

Trzeba jednak zaznaczyć, że uchwała PZPN o członkostwie wymienia w swoim §5 ust. 1 i 2 formy prawne, w których mogą działać kluby piłkarskie i być członkami PZPN i niestety nie zalicza się do nich prosta spółka akcyjna, pomimo posiadania przez nią osobowości prawnej. Jednakże uchwała ta wskazuje również, że jest możliwe dopuszczenie do współzawodnictwa w piłce nożnej klubu piłkarskiego jako osoby prawnej, działającej w innej formie prawnej niż wskazane w ww. przepisach, ale każdorazowo wymaga to zgody (decyzji) Zarządu PZPN, który wydaje ją po przedstawieniu stosownych opinii przez Komisję ds. Licencji Klubowych PZPN oraz Komisję ds. Prawnych PZPN, zgodnie z treścią  §5 ust. 3 ww. uchwały. Należy zatem pamiętać, żeby przed przystąpieniem do powołania PSA lub podjęciem działań mających na celu przekształcenie klubu piłkarskiego w PSA, zawsze wystąpić do Zarządu PZPN z uzasadnionym wnioskiem o wydanie zgody na działalność w takiej formie. Również regulaminy innych związków sportowych mogą przewidywać ograniczony zakres form prawnych, w których mogą działać kluby występujące w organizowanych przez nie rozgrywkach (wyłączający z nich PSA). Dlatego każdorazowo należy upewnić się, czy klub działający w formie prostej spółki akcyjnej może występować w rozgrywkach organizowanych przez dany związek sportowy.

Ustawa o sporcie zawiera również kolejne istotne zastrzeżenie, dotyczące szczebla rozgrywek, na którym klub sportowy może działać w formie prostej spółki akcyjnej.

2. Prosta spółka akcyjna wszędzie poza ligą zawodową?

Ustawa o sporcie przewiduje w swoim art. 15 ust. 2, że: „W przypadku gdy ponad połowa klubów sportowych biorących udział w rozgrywkach ligowych w najwyższej klasie rozgrywkowej w danym sporcie działa w formie spółek akcyjnych, polski związek sportowy jest obowiązany utworzyć ligę zawodową.”. Następnie, art. 15 ust. 3 Ustawy o sporcie przewiduje, że członkami ligi zawodowej mogą być wyłącznie kluby sportowe funkcjonujące jako spółki akcyjne oraz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. To oznacza, że kluby sportowe działające w formie prostej spółki akcyjnej nie mogą występować w lidze zawodowej, w rozumieniu przepisów ustawy o sporcie. Tym samym, w sytuacji przekształcenia danej klasy rozgrywkowej w ligę zawodową lub w przypadku awansu klubu do ligi zawodowej klub sportowy będzie musiał się przekształcić w spółkę akcyjną lub w spółkę z o.o. W praktyce dotyczy to jedynie najwyższego poziomu rozgrywkowego na szczeblu krajowym w niektórych sportach, czyli m.in. rozgrywek PKO BP Ekstraklasy w piłce nożnej mężczyzn, Energa Basket Ligi w koszykówce mężczyzn, Plus Ligi w piłce siatkowej mężczyzn, Tauron Ligi w piłce siatkowej kobiet, PGE Ekstraligi w żużlu. Przykładowo I, II czy III liga piłki nożnej nie są ligami zawodowymi i występujące w nich kluby mogą działać w formie prostej spółki akcyjnej.  Oznacza to, że klub sportowy może wybrać funkcjonowanie w formie prostej spółki akcyjnej na każdym szczeblu rozgrywek, z wyłączeniem ligi zawodowej.

Wskazane wyżej ligi i rozgrywki zawodowe zarządzane są przez specjalnie powołane do tego podmioty działające w formie spółek kapitałowych. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że art. 15 ust. 4 ustawy o sporcie wymaga, aby liga zawodowa była zarządzana przez osobę prawną działającą w formie spółki kapitałowej. Tym samym, podmiot zarządzający ligą zawodową może działać nie tylko w formie spółki akcyjnej lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, ale także w formie prostej spółki akcyjnej.

3. Zalety funkcjonowania klubu sportowego w formie prostej spółki akcyjnej. Idealny wybór dla idei socios.

Główną i fundamentalną zaletą prostej spółki akcyjnej jest jej nowatorska i elastyczna struktura majątkowa. Brak powiązania akcji w spółce z kapitałem akcyjnym PSA, niższy formalizm w zakresie obejmowania akcji oraz możliwość kreowania wielu rodzajów przywilejów akcyjnych to aspekty mogące najbardziej zainteresować kluby sportowe. Powyższe aspekty pozytywnie wpływają na takie kwestie jak:

• zwiększenie możliwości w zakresie pozyskiwania inwestorów do klubu sportowego i uproszczenie procesu obejmowania akcji;
• proste zasady emitowania nowych akcji i ich obejmowania przez nowych akcjonariuszy dają możliwość stworzenia wokół klubu sportowego społeczności socios– wykreowanie kibicowskiego mikroakcjonariatu. Zasady te dotyczą przede wszystkim sposobu i formy złożenia stosownego dokumentu dot. objęcia akcji. Przy zwykłej lub autoryzowanej emisji akcji przyszły akcjonariusz, któremu dedykowane są emitowane akcje, musi zawrzeć ze spółką jedynie umowę objęcia akcji w formie dokumentowej (czyli wystarczy skan podpisanego dokumenty). Natomiast w przypadku uprawnienia do objęcia akcji w wyniku warunkowej emisji akcji, uprawniona osoba musi złożyć spółce oświadczenie o objęciu tych akcji w zwykłej formie pisemnej. Wymogi te pozwalają na znaczne zmniejszenie kosztów emisji, a także znaczące ułatwienie po stronie akcjonariusza, Akcjonariusz w PSA nie musi bowiem składać oświadczenia o objęciu akcji w formie, która wymagałby wizyty u notariusza, tak jak ma to miejsce w przypadku popularnej spółki z o.o. Takie regulacje pozwalają na przeprowadzenie procesu przystąpienia do prostej spółki akcyjnej na odległość, w przystępny sposób (np. poprzez wysłanie e-maila ze skanem podpisanego dokumentu). Dodatkowo, oprócz ww. trybów zwykłej i warunkowej emisji akcji możliwe też jest dokonanie autoryzowanej emisji akcji (o której wspomniano już wyżej) – tj. skorzystanie przez zarząd spółki z uprawnienia do samodzielnego podjęcia uchwały o emisji określonej liczby akcji (nie więcej niż 1/4 liczby wszystkich akcji z dnia nadania takiego uprawnienia), bez konieczności zmiany umowy prostej spółki akcyjnej, co także stanowi bardzo duże uproszczenie całej procedury emisji nowych akcji spółki;
• możliwość utrzymania kontroli nad klubem sportowym w formie PSA przez jej dotychczasowego właściciela, m.in. poprzez objęcie akcji założycielskich pozwalających mu na  utrzymanie stałej siły głosu niezależnie od kolejnych emisji akcji;
• przygotowanie klubu sportowego do wejścia na najwyższy poziom rozgrywek – do ligi zawodowej. Niższe wymogi prawno-formalne w zakresie funkcjonowania PSA mogą usprawnić funkcjonowanie klubu, a jednocześnie, z uwagi na podobną konstrukcję do innych spółek kapitałowych, przygotować do dalszego funkcjonowania klubu jako spółka akcyjna lub spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, w którą PSA może zostać przekształcona w przypadku awansu do najwyższej klasy rozgrywkowej.

O ile na chwilę obecną klub sportowy jako prosta spółka akcyjna nie może być członkiem ligi zawodowej, to może występować we wszystkich innych rozgrywkach sportowych (czyli w ogromnej większości rozgrywek w Polsce, o ile nie wyklucza tego regulamin takich rozgrywek). Z uwagi na wymienione powyżej aspekty, prosta spółka akcyjna już teraz jest bardzo atrakcyjną formą działania dla klubów sportowych. Szczególnie, gdy klub sportowy zamierza się dynamicznie rozwijać i wejść na wyższy poziom profesjonalizacji. Prosta spółka akcyjna, jako spółka kapitałowa, zgodnie z treścią art. 551 §1 KSH może zostać przekształcona w inną spółkę handlową, m.in. w spółkę akcyjną lub spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Dlatego też w razie awansu klubu sportowego działającego w formie PSA do najwyższej klasy rozgrywkowej (ligi zawodowej), płynnie i bezproblemowo dokonać będzie można przekształcenia go inną spółkę kapitałową, tak aby mógł uczestniczyć w lidze zawodowej.

4. Postulat de lege ferenda – rozszerzenie katalogu klubów mogących występować w lidze zawodowej.

Jednym z głównych wniosków nasuwających się po lekturze ustawy o sporcie w powyższym zakresie jest to, że prawodawca najpewniej omyłkowo pominął dokonania noweli przepisów ustawy o sporcie podczas wprowadzenia do kodeksu spółek handlowych prostej spółki akcyjnej. Obecne brzmienie ustawy o sporcie pozwala na zarządzanie ligą zawodową przez spółkę kapitałową, zatem m.in. także i przez prostą spółkę akcyjną. Jednocześnie ustawa nie pozwala na występowanie w takiej lidze zawodowej klubom działającym w formie PSA. W naszej ocenie nic nie stoi na przeszkodzie, aby poszerzyć wachlarz form prawnych, które przybrać może klub sportowy w lidze zawodowej i prawodawca winien uwzględnić w treści art. 15 ust. 3 Ustawy o sporcie również formę prostej spółki akcyjnej, w taki sposób, aby przepis ten otrzymał następujące brzmienie: „W skład ligi zawodowej w grach zespołowych wchodzą wyłącznie kluby sportowe działające w formie spółek kapitałowych.”. Taka zmiana wskazanego przepisu pozwoliłaby na ujednolicenie regulacji Ustawy o sporcie w zakresie funkcjonowania klubów sportowych i przede wszystkim umożliwiłaby klubom sportowym wybrać formę prawną najlepiej dostosowaną do swoich potrzeb.

Ponadto, na przykładzie ww. uchwały Zarządu PZPN o członkostwie należy zauważyć, że polskie związki sportowe powinny zaktualizować swoje regulaminy, statuty lub inne wydawane przez siebie akty prawne, regulujące zasady uczestnictwa klubów sportowych w danych dyscyplinach, celem umożliwienia klubom sportowym działania w formie prostej spółki akcyjnej. Niemniej jednak w pierwszej kolejności powinna zostać dokonana nowela Ustawy o sporcie we wskazanym wyżej zakresie.

5. Podsumowanie.

Korzyści płynące z funkcjonowania w formie prostej spółki akcyjnej powinny zainteresować kluby sportowe funkcjonujące dotychczas w innych formach prawnych. Jej działalność wiąże się ze zdecydowanie niższym poziomem wymagań formalnych niż w przypadku innych spółek kapitałowych. W przeciwieństwie do innych spółek kapitałowych nie wymaga posiadania na starcie kapitału zakładowego, co jest ogromnym ułatwieniem np. na tle spółek akcyjnych wymagających zgromadzenia już na samym początku kapitału o wartości 100.000 złotych. Forma PSA pozwala na stabilne utrzymywanie kontroli nad klubem ze strony jego założyciela (np. stowarzyszenia dotychczas prowadzącego klub). Jednocześnie, zapewnia bardzo daleko idącą elastyczność w emitowaniu nowych akcji i zapraszaniu do spółki nowych akcjonariuszy. Brak konieczności każdorazowych wizyt u notariusza w celu sprzedaży akcji lub objęcia nowych akcji (wystarczy forma dokumentowa – np. wymiana skanów podpisanych dokumentów)  powoduje, że do spółki bardzo łatwo może przystąpić bardzo szerokie grono nowych akcjonariuszy. Takie ułatwienie może zachęcić do skupienia wokół klubu licznej społeczności socios – kibiców chcących wesprzeć klub i jednocześnie być jego częścią.

Jako kancelaria z doświadczeniem, zajmująca się zarówno szeroko rozumianym prawem sportowym jak i prawem spółek, zapraszamy do korzystania z naszych usług w procesie tworzenia prostych spółek akcyjnych dla przyszłych klubów sportowych oraz przekształcania dotychczas działających właśnie w prostą spółkę akcyjną lub przenoszenia do PSA działalności klubów sportowych działających dotychczas jako stowarzyszenia.

Autorzy: Hubert Olszak, adw. Jan Łukomski

Zatrudnienie zawodnika poniżej 16. roku życia przez klub sportowy

Prosta spółka akcyjna (PSA lub Spółka) jest trzecim rodzajem spółki kapitałowej, obecnej w polskim systemie prawnym. Obok znanych szeroko spółki akcyjnej i chętnie wybieranej do prowadzenia działalności spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, prosta spółka akcyjna jest podmiotem posiadającym pełną osobowość prawną, tak jak pozostałe wyżej nadmienione spółki kapitałowe. Niemniej jednak, posiada ona również cechy spółek osobowych.

Co nowego ustawodawca wprowadził w ramy regulacji o PSA i czym spółka ta wyróżnia się spośród pozostałych?

Zamysłem prawodawcy, podczas tworzenia regulacji dotyczących PSA, było z pewnością uchwycenie najlepszych rozwiązań, prawidłowo funkcjonujących już w ramach regulacji spółki z o.o. oraz spółki akcyjnej, dokonanie ich integracji i zaimplementowanie ich w ramy nowych przepisów konstytuujących byt prostej spółki akcyjnej, przy jednoczesnym wyciągnięciu wniosków z wcześniejszych, nietrafionych pomysłów legislacyjnych. Głównymi kwestiami, które przede wszystkim wyróżniają prostą spółkę akcyjną na tle pozostałych spółek kapitałowych, są:

1. brak kapitału zakładowego (zamiast niego wprowadzono kapitał akcyjny),
2. możliwość dokonywania wypłat z kapitału akcyjnego,
3. możliwość wniesienia wkładu na pokrycie akcji w postaci świadczenia usług lub pracy,
4. brak obowiązku wniesienia wkładów pieniężnych przed rejestracją Spółki,
5. wprowadzenie kilku sposobów emisji akcji, ułatwiających pozyskanie funduszy bez jednoczesnej utraty kontroli nad Spółką przez założycieli/dotychczasowych właścicieli,
6. możliwość wyboru modelu zarządzania Spółką.

Warto pamiętać, że w odróżnieniu od spółki akcyjnej, prostą spółkę akcyjną można zarejestrować przez Internet w systemie S24. Oznacza to, że rejestracja prostej spółki akcyjnej może nastąpić błyskawicznie (nawet przed upływem doby, lecz nie później niż w ciągu 7 dni), bez konieczności wielotygodniowego oczekiwania na rozpatrzenie naszego wniosku przez sąd rejestrowy, jak ma to miejsce w przypadku zwykłej spółki akcyjnej.

Brak kapitału zakładowego.

Z pewnością jedną z największych różnic dzielących PSA od pozostałych spółek kapitałowych jest brak kapitału zakładowego prostej spółki akcyjnej. Decyzja ustawodawcy o rezygnacji z wprowadzenia instytucji kapitału zakładowego w ramy regulacji o prostej spółce akcyjnej i skonstruowaniu nowej instytucji – kapitału akcyjnego – była fundamentalna dla architektury struktury majątkowej PSA. Kapitał akcyjny prostej spółki akcyjnej cechuje się dużą elastycznością oraz znaczną odmiennością względem kapitałów zakładowych pozostałych spółek kapitałowych, jak również spółki komandytowo-akcyjnej. Wysokość minimalna kapitału akcyjnego na poziomie 1 złotego wskazuje, że jest to kapitał, który może  być jedynie traktowany jako kapitał symboliczny. Ponadto ustawodawca, po spełnieniu warunków i wymogów z art. 300¹⁵ Kodeksu spółek handlowych, umożliwił akcjonariuszom podejmowanie uchwał o dokonywaniu wypłat na rzecz akcjonariuszy, które pochodzić mogą także z kapitału akcyjnego. Dotychczas takie wypłaty z kapitałów zakładowych innych spółek kapitałowych nie były i nadal nie są możliwe. Wynika to ze stałego charakteru kapitałów zakładowych spółki z o.o. i spółki akcyjnej, którym apriorycznie narzucono funkcje informacyjne i ochronne (jakkolwiek trudno powiedzieć o funkcji ochronnej w przypadku minimalnego kapitału zakładowego spółki z o.o. na poziomie 5.000 złotych). Wracając jednak do PSA, zaznaczyć należy, iż możliwość dokonania wypłaty z kapitału akcyjnego wynika z faktu rozłączenia kapitału akcyjnego PSA od akcji. Wyrazem tego są przede wszystkim zakaz wskazywania w umowie PSA wysokości kapitału akcyjnego oraz możliwość wniesienia wkładu na pokrycie akcji w postaci świadczenia usług lub pracy. Łatwo więc można zauważyć, że prawa majątkowe (prawo do dywidendy, prawo do zaliczki na poczet dywidendy itp.) oraz prawa korporacyjne (prawo do udziału w Walnych Zgromadzeniach Akcjonariuszy, prawo głosu w ramach WZA itp.) przysługujące akcjonariuszom PSA z tytułu posiadanych przez nich akcji, nie są połączone z kapitałem akcyjnym, lecz jedynie z tymi właśnie akcjami. Takie cechy kapitału akcyjnego, ujęte razem ze szczególnym rodzajem akcji – akcje założycielskie (niezależnie od ilości emisji akcji, co do zasady akcje założycielskie nie tracą siły głosu) – ułatwiają pozyskiwanie funduszy Spółce, bez konieczności lub ryzyka utraty siły głosu przez pierwotnych właścicieli/założycieli danej prostej spółki akcyjnej.

Wypłaty z kapitału akcyjnego.

W prostej spółce akcyjnej, jako jedynej spółce kapitałowej, możliwe jest dokonanie wypłaty na rzecz akcjonariuszy, której część lub całość pochodzić może z kapitału akcyjnego. Zmiana wysokości kapitału akcyjnego, wynikająca z takiej wypłaty, nie stanowi zmiany umowy PSA. Jest to możliwość wartościowa szczególnie z punktu widzenia akcjonariuszy, gdyż mogą oni podjąć decyzję o wycofaniu części środków, zainwestowanych w Spółkę, bez konieczności wizyty u notariusza. Warto zaznaczyć jednak, że wypłata z kapitału akcyjnego musi spełniać pewne kryteria. Przeprowadzone muszą zostać test bilansowy oraz test wypłacalności, a w przypadku zamiaru dokonania wypłaty z kapitału akcyjnego, stanowiącej przynajmniej 5% sumy zobowiązań spółki wynikającej z zatwierdzonego sprawozdania finansowego za ostatni rok obrotowy, Spółka będzie musiała przeprowadzić postępowanie konwokacyjne (tj. ogłoszenie o zmniejszeniu wysokości kapitału akcyjnego i wezwanie wierzycieli Spółki do zgłoszenia roszczeń). In fine, procedurę wypłaty z kapitału akcyjnego dopełnić musi właściwy sąd rejestrowy, do którego zgłosić należy zmianę wysokości kapitału akcyjnego. Zgłoszenie to stanowi swoistą kontrolę sądową wypłat z kapitału akcyjnego PSA, której poddać się musi Spółka. Stosowne postanowienie sądu rejestrowego o wpisie do KRS zmiany wysokości kapitału akcyjnego Spółki pozwoli wreszcie na dokonanie stosownej wypłaty. Taka procedura, umożliwiająca dokonanie wypłaty z kapitału akcyjnego, trwać może (w zależności od wysokości wypłaty) od dwóch tygodni do ponad trzech miesięcy.

Praca i usługi na pokrycie akcji.

Kolejną konsekwencją wprowadzenia w ramy regulacji o PSA instytucji kapitału akcyjnego jest możliwość pokrycia akcji wkładem w postaci świadczenia pracy lub usług. Dzięki rezygnacji z kapitału zakładowego na rzecz kapitału akcyjnego oraz rozłączności akcji względem kapitału akcyjnego, prostej spółki akcyjnej de facto nie dotyczy zakaz pokrycia akcji poprzez wniesienie wkładu polegającego na świadczeniu pracy lub usług na rzecz Spółki. Oznacza to, że akcjonariusze (najczęściej założyciele) posiadający odpowiednie umiejętności, potrzebne Spółce, mogą objąć jej akcje i pokryć je świadczeniem pracy i usług. Wskazana regulacja stanowi ukłon w szczególności w stronę tych, którzy posiadają tzw. know-how wartościowy dla Spółki, lecz nie posiadają wystarczających środków na zrealizowanie swoich pomysłów biznesowych i zmuszeni są poszukiwać inwestorów.

Wniesienie wkładów przed rejestracją Spółki?

W przeciwieństwie do regulacji konstytuujących byt spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, które wymagają od wspólników wniesienia wkładów przed rejestracją Spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym, akcjonariusze prostej spółki akcyjnej nie muszą wnosić wkładów do Spółki przed jej rejestracją, ponieważ mogą to uczynić najpóźniej przed upływem 3 lat od dnia rejestracji Spółki w rejestrze przedsiębiorców. Jest to regulacja (brak obowiązku wniesienia całości lub części wkładów do spółki przed rejestracją) cechująca raczej spółki osobowe, lecz zestawiając powyższe z możliwością pokrycia akcji poprzez świadczenie pracy lub usług, widoczny staje się osobowy charakter prostej spółki akcyjnej, kładący nacisk na człowieka i aspekty z nim związane (praca, wiedza), bardziej niż ma to miejsce w przypadku pozostałych spółek kapitałowych.

Emisje akcji.

Jak już wspomniano wcześniej, zmiana wysokości kapitału akcyjnego nie stanowi zmiany umowy Spółki. Wynika to z niemożności uwzględnienia wysokości kapitału akcyjnego w umowie Spółki oraz z rozłączności akcji od kapitału akcyjnego. Przez to, że kapitał akcyjny nie jest wskazywany w umowie PSA, to umowa Spółki nie musi zostać zmieniana przy każdorazowej zmianie wysokości kapitału akcyjnego (np. w przypadku wypłaty z kapitału akcyjnego) W przeciwieństwie do zakazu zamieszczenia informacji o wysokości kapitału akcyjnego w umowie Spółki, jako jeden z elementów koniecznych tej umowy wskazuje się liczbę, serie i numery akcji, związane z nimi uprzywilejowanie, akcjonariuszy obejmujących poszczególne akcje oraz cenę emisyjną akcji. Wobec tego, jak można się spodziewać, zmianę umowy Spółki stanowić będą zwykła emisja akcji oraz warunkowa emisja akcji. Takie emisje akcji będą każdorazowo musiały zostać zaprotokołowane notarialnie. W ramach dygresji warto wskazać, że zwykła emisja akcji sprowadzać się będzie do podjęcia stosownych uchwał Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy o emisji (i jednocześnie zmiany umowy PSA) oraz przyjęcia tekstu jednolitego zmienionej umowy, a także zawarcia stosownych umów objęcia udziałów (co najmniej w formie dokumentowej). Co się tyczy warunkowej emisji akcji, wskazać trzeba, że dedykowana jest ona konkretnym adresatom, którym na podstawie osobnych porozumień ze Spółką (warranty subskrypcyjne, osobna umowa ze spółką, obligacje z prawem pierwszeństwa lub obligacje zamienne), pozostają uprawnione (nie zobowiązane!) do objęcia akcji PSA, powstałych w wyniku dokonanej warunkowej emisji akcji. Akcje wyemitowane w trybie warunkowym obejmowane są w drodze złożenia Spółce pisemnego oświadczenia o objęciu takich akcji. Poza wskazanymi powyżej dwoma trybami emisji akcji (zwykła i warunkowa), możliwe jest dokonanie również emisji akcji w ramach trzeciego trybu – emisji autoryzowanej. Następuje ona poprzez wprowadzenie do umowy PSA uprawnienia zarządu/rady dyrektorów do wyemitowania określonej liczby akcji w ciągu maksymalnie 5 lat od dnia nadania takiego uprawnienia organowi zarządzającemu i ten rodzaj emisji w szczególności warto zwięźle omówić. Zaznaczenia ponadto wymaga, że w ramach autoryzowanej  emisji akcji wyemitowane mogą zostać jedynie akcje zwykłe, w liczbie nie większej niż 1/4 liczby wszystkich akcji Spółki z dnia nadania takiego uprawnienia organowi zarządzającemu Spółką. Dostrzec zatem należy, że nie trzeba zmieniać umowy Spółki dokonując emisji akcji korzystając z nadanego w umowie PSA uprawnienia, ponieważ uprzednio zmieniono już umowę Spółki w taki sposób, aby emisji autoryzowanej dokonać mógł organ zarządzający Spółką, na podstawie podejmowanej przez siebie stosownej uchwały. Autoryzowaną emisję akcji można porównać do podniesienia kapitału zakładowego spółki akcyjnej, do granicy docelowej wysokości kapitału zakładowego, ustalonej w ramach statutu spółki akcyjnej. Autoryzowana emisja akcji nie stanowi zmiany umowy Spółki, wobec czego nie jest wymagana do jej dokonania forma aktu notarialnego, a decyzję o emisji autoryzowanej podejmuje organ zarządzający Spółką w drodze stosownej uchwały. Akcje wyemitowane w ramach omawianego trybu obejmowane są w drodze zawarcia ze Spółką stosownej umowy objęcia akcji.

Ponadto, co generalnie tyczy się emisji akcji, warto wspomnieć, że prawodawca wprowadził w ramy Kodeksu spółek handlowych szczególny rodzaj przywileju na akcjach PSA – akcje założycielskie. Uprzywilejowanie założycielskie polega na tym, że każda kolejna emisja nowych akcji nie może naruszać określonego minimalnego stosunku liczby głosów z akcji założycielskich do pozostałych akcji, niebędących założycielskimi, co oznacza, że siła głosu z akcji założycielskich wzrasta odpowiednio proporcjonalnie do liczby i siły głosu nowo wyemitowanych akcji. Tytułem dygresji warto wskazać jeszcze, że w uchwale o kolejnej emisji akcji należy również wskazać liczbę głosów, jaką posiadać będą akcje założycielskie po uwzględnieniu w rejestrze przedsiębiorców nowo dokonanej emisji akcji.

Dualistyczny i monistyczny model zarządzania Spółką.

W dotychczasowym porządku prawnym, tj. przed dniem 1 lipca 2021 r., spółką kapitałową zarządzać można było i prowadzić jej sprawy jedynie poprzez stosowanie modelu dualistycznego. W ramach modelu dualistycznego to zarząd prowadzi sprawy spółki kapitałowej i reprezentuje jej interesy, a kontrolę nad jej funkcjonowaniem sprawuje (jeżeli została powołana) rada nadzorcza. Prosta spółka akcyjna również oferuje model dualistyczny zarządzania i nadzoru, ale poza tym daje również możliwość zastosowania modelu monistycznego zarządu i nadzoru. Model monistyczny – możliwy w ramach struktury prostej spółki akcyjnej –  charakteryzuje się skupieniem osób posiadających uprawnienia zarządcze oraz osób uprawnionych do kontroli (nadzoru) funkcjonowania Spółki w ramach jednego organu: rady dyrektorów. Rada dyrektorów może składać się z dyrektorów wykonawczych, działających na wzór zarządu w dualistycznym systemie oraz dyrektorów niewykonawczych, sprawujących kontrolę nad funkcjonowaniem i działalnością Spółki, tak jak czynią to rady nadzorcze. Taki podział ma miejsce jedynie w sytuacji, w której jednemu lub kilku dyrektorom powierzono prowadzenie przedsiębiorstwa, a pozostałym nie, czyniąc wówczas tych pierwszych dyrektorami wykonawczymi, a tych drugich niewykonawczymi, sprawującymi kontrolę nad działalnością i funkcjonowaniem Spółki. Stosując model monistyczny, zakładając wieloosobowość danej rady dyrektorów, można doprowadzić do wprowadzenia w procesy decyzyjne Spółki pożądanego elementu nadzorczego, obecnego każdorazowo podczas podejmowania kluczowych i codziennych decyzji zarządczych. Takie wykorzystanie systemu monistycznego uwydatnić może elastyczny charakter rady dyrektorów, usprawniający podejmowanie kluczowych dla Spółki decyzji i właśnie ten aspekt przede wszystkim przemawia za wykorzystaniem  monistycznego modelu zarządzania Spółką. Jeśli jednak rada dyrektorów miałaby składać się jedynie z jednego członka lub kilku, lecz bez podziału na dyrektorów wykonawczych i niewykonawczych, wówczas taka rada dyrektorów działałaby bardzo podobnie do zarządu.

Podsumowanie.

Zestawiając łącznie całość powyższych rozważań, można dostrzec dość szeroki wachlarz możliwości, oferowany przez prostą spółkę akcyjną, a także znacznie większą elastyczność w zakresie przystępowania do spółki nowych akcjonariuszy. Kwestie takie jak zastąpienie kapitału zakładowego symbolicznym kapitałem akcyjnym, możliwość pokrycia akcji świadczeniem pracy lub usług na rzecz spółki, możliwość emitowania akcji przez zarząd spółki, możliwość dokonywania wypłat z kapitału akcyjnego, wymóg wniesienia wkładów pieniężnych dopiero po 3 latach od rejestracji Spółki, , a także skupienie funkcji zarządczych oraz kontrolnych w ramach jednego, nowego organu – rady dyrektorów, z pewnością mogą zachęcać kolejne podmioty do podjęcia decyzji o wyborze tej formy prawnej prowadzenia działalności. Można to zrobić zarówno zakładając nową prostą spółkę akcyjną, jak i przekształcając w PSA inną, już istniejącą  spółkę..

W razie jakichkolwiek pytań dotyczących tworzenia oraz funkcjonowania prostych spółek akcyjnych, zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią:

– e-mail: sekretariat@lukomski-niklewicz.pl

– tel. +48 509 428 522 lub +48 604 430 051

Autor:

Hubert Olszak

FORMY FINANSOWANIA KLUBU SPORTOWEGO Z BUDŻETU JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO, CZĘŚĆ 1 – DOTACJA CELOWA NA PODSTAWIE PRZEPISÓW USTAWY O SPORCIE